Etiyopya’da Jeotermal Potansiyelin Belirlenmesinde Yardımcı Uydu Görüntüleri
Thermal imagery from satellites of Ethiopia (source: screenshot/ YouTube, eesa)
Eren Günüç
3 Kas 2017
İngiliz ve Etiyopya üniversitelerinin ve jeolojik araştırmacılardan oluşan bir konsorsiyumu tarafından yürütülen bir proje, Etiyopya'nın jeotermal potansiyeli üzerine mükemmel sonuçlar verdi.
Hâlâ nüfusunun yaklaşık % 77’sinin elektrikten yoksun durumda olduğu Etiyopya’ya, daha fazla güç katmak için büyük gayretler sarf ediliyor.
Etiyopya, Doğu Afrika’daki Rift Vadisi’nde bulunan volkanik bir ülkedir ve bunun için jeotermal enerji ciddi bir önermedir. Ülkedeki jeofiziksel araştırmalar, kaynak tahmini ile 10.000 MW’a kadar potansiyel olduğunu düşündüren 1000 MW güç üretim kapasitesine işaret ediyor.
Yaklaşık 20 yıl önce, başkent Addis Ababa’nın yaklaşık 200 km güneyindeki Aluto-Langano’da bir jeotermal enerji santrali inşa edildi. Şu anda işletmede değilken, kapasiteyi 70 MW’a çıkarmak ve işletimi yeniden başlatmak için çalışmalar devam etmektedir.
Ancak yer altı ve ülkenin volkanlarıyla ilgili çok fazla bilinmeyen bir takım zorluklar var.
İngiliz ve Etiyopyalı üniversitelerin ve jeolojik araştırmacılardan oluşan bir konsorsiyumu olan RiftVolc projesi bunu değiştirmeye çalışıyor. İngiltere’nin Doğal Çevre Araştırma Konseyi (NERC) tarafından finanse edilen proje, diğer yöntemlerin yanında, jeotermal potansiyelin değerlendirilmesine yardımcı olmak için uydu görüntülerine bakıyor.
Conservation tarafından yayınlanan bir makalede, “Bir uydu radarı tekniğini kullanan araştırmacılar yanardağın yüzeyinin şişirildiğini ve deflate edildiğini keşfetti. En iyi benzetme ile dağ nefes alıyor – birkaç ay boyunca yüzeyi şişiren keskin “teneffüsler”, ardından yavaş yavaş çöküşe neden olan kademeli “ekshalasyonlar” bulduk. Bu iniş ve çıkışlara neyin sebep olduğunu tam olarak bilmiyoruz, ancak magmanın, jeotermal suların veya gazların yüzeyden yaklaşık beş kilometre derinlikte dolaştığının iyi bir kanıtı.
Uydu termal görüntülerinden yararlanan araştırmacılar, bazı jeotermal özelliklerin jeotermal rezervuarlarda daha sıcak su sağladığını tespit ettiler. Bu, jeotermal gelişim için sondaj yerleri konusunda karar vermeye yardımcı olabilir.
Bunu özellikle ilginç kılan, uydu verilerinin özgürce bulunması ve jeotermal potansiyelin ucuz ve risksiz bir şekilde değerlendirilmesidir. Etiyopya’nın tecrübesiyle benzer jeotermal potansiyele sahip Kenya, Tanzanya ve Uganda gibi ülkelerde de benzer çabalar gösterilebilir.
Kaynak: The Conversation, ThinkGeoEnergy aracılığıyla
