İngiltere Jeoenerji Gözlemevi, sığ jeotermal izleme için akustik algılamanın kullanımını araştırıyor
Cheshire'daki İngiltere Jeoenerji Gözlemevi'nin hava görüntüsü (kaynak: BGS)
Merve Uytun
18 Kas 2025
İngiltere'nin Cheshire kentindeki Jeoenerji Gözlemevi'nde devam eden araştırma, jeotermal sistemlerdeki termal değişiklikleri tespit etmek için akustik izlemenin kullanımını araştırıyor.
Cheshire’daki İngiltere Jeoenerji Gözlemevi’nde, jeotermal ortamlarda yeraltı sıcaklık değişimlerini tespit etmek için dağıtılmış akustik algılama (DAS) kullanımını araştırmak üzere çalışmalar devam ediyor.
DAS algılama, birçok yeraltı ortamında halihazırda yaygın olarak kullanılmakta olup, sığ jeotermal faaliyetlerin izlenmesi için henüz yaygın olarak geliştirilmemiştir. Mevcut çalışma, Cheshire gözlemevindeki sondaj kuyularına kurulan yüksek çözünürlüklü, fiber optik bir DAS algılama sistemini kullanmaktadır.
Araştırma, NERC tarafından finanse edilen SmartRes projesinin bir parçası olarak Leeds Üniversitesi’nden bilim insanları tarafından yürütülüyor.
“Cheshire Gözlemevi’nde ilk DAS araştırmasını gerçekleştirmek çok heyecan vericiydi. DAS gibi fiber optik teknolojiler bize birçok yeraltı süreci hakkında eşi benzeri görülmemiş bilgiler sağlıyor. Jeotermal uygulamalar için bu bilgiler gerçekten çok güncel: Potansiyel paydaşlara, yeraltı özelliklerinin çeşitli ısınma senaryoları altında nasıl gelişeceğini anladığımızı göstermemiz gerekiyor,” dedi Leeds Üniversitesi’nde uygulamalı jeofizik doçenti Prof. Adam Booth.
Temel veri toplama
Haziran 2025’te iki günlük araştırma sırasında temel ölçümler yapıldı. Bu aşamada, kontrollü bir enerji kaynağından kaynaklanan 1000’den fazla sismik etki kaydedildi. Bunlar daha sonra sondaj kuyularına kurulan 5 km’lik fiber optik ağ tarafından kaydedildi. Tüm derinliklerde güçlü sismik sinyaller görüldü ve bu da gelecekteki termal testler için cesaret verici bir sismik temel oluşturdu.
Sonraki testlerde araştırmacılar, akustik dalgaların varış zamanındaki değişimleri izleyecek ve bu değişimlerin ısının yer altında nereye hareket ettiğinin göstergesi olup olmadığını değerlendirecek.
Sahada kaydedilen verilerin ilk analizi, bu teknolojinin Sherwood Kumtaşı grubu akiferinin yüksek çözünürlüklü izlenmesindeki potansiyelini doğrulamaktadır. Bu, jeotermal süreçlerin daha geniş bir şekilde anlaşılmasına katkıda bulunacak ve verimli jeotermal ısıtma sistemlerinin tasarımına bilgi sağlayacaktır.
Kaynak: ThinkGeoEnergy
