Macaristan’ın Bogács kentinde spa suyundan jeotermal ısıtma sistemi uygulanıyor
Bogács, Macaristan (kaynak: Murányi Mihály , CC BY-SA 4.0 , Wikimedia Commons aracılığıyla)
Merve Uytun
4 May 2025
Macaristan'ın Bogács kenti, yıllardır kullanılan termal tesisten gelen fazla ısıyı kullanarak kamu binalarına jeotermal ısı sağlamak için bir projeye girişti.
Macaristan’daki Bogács şehri, mevcut termal banyolarından gelen fazla jeotermal ısıyı kullanan bir ısıtma dağıtım sisteminin inşasını tamamladı. Projeye yapılan yatırımın asgari bir miktarı şehirden geldi, çünkü maliyetlerin yaklaşık %90’ı “Bölgesel ve Kentsel Isıtma için Jeotermal Enerji Kaynakları” programı kapsamında İsviçre Fonu’ndan alınan bir sübvansiyon şeklinde alındı.
Sistem şu anda Belediye Başkanlığı, Belediye Kütüphanesi, Anaokulu, İlkokul, Merkez Mutfağı ve Mahalle Evi’nin de aralarında bulunduğu 11 kamu kurum binasına ucuz ve emisyonsuz ısıtma sağlıyor.
Termal spa’dan gelen fazla ısının değerlendirilmesi
2000’li yıllardan beri Bogács’taki termal spa’dan gelen fazla ısıyı daha verimli kullanma çabaları başladı. Bogács spa alanındaki termal kuyudan 70 °C’lik su boşaltılıyor ve bu su havuzları doldurmak için çok sıcak. Böylece ısının bir kısmı spa alanındaki binaları ısıtmak ve kapalı havuzların nem giderme klima ekipmanları için yönlendiriliyor.
Ancak havuzların ideal sıcaklığı olan 37-38 °C’ye suyun sıcaklığını düşürmek için yine de bir miktar fazla ısı çıkarıldı.
Daha sonra plan, termal kaplıcanın dışında bulunan bir dizi kamu binasına ısıtma sağlamak için fazla ısıyı kullanmaktı. Bunu yapmak için belediyenin yeni bir ısıtma dağıtım ağı ve ısıtma merkezinin mevcut enerji tedarik sistemine yeni bir bağlantı inşa etmesi gerekiyordu. Şehir, 205 milyon HUF (proje için yaklaşık 570.000) yatırım tahmininde bulundu.
Bogacs Belediye Başkanı Csendesné Farkas Edit, şehrin proje için izin alma konusunda nasıl zorluklar yaşadığını da anlattı. Planın Çevre Koruma Otoritesi, Su Müdürlüğü ve Afet Yönetimi dahil olmak üzere çeşitli yetkililerden geçmesi gerekti. İzin süreci Haziran 2023’te başladı ve izin Ağustos 2024’te verildi.
Önemli fon desteğiyle mümkün kılınan bir proje
Kamu alım prosedürü 2024 baharında gerçekleştirildi ve Midvex Épít? Kft. 180 milyon HUF net maliyetle en uygun teklifi sundu. İnşaat Eylül 2024’te başladı ve çalışmalar Aralık ayı sonunda tamamlandı.
Ocak ayında sistemin deneme ısıtması yapıldı, hemen hemen her binada termal ısıtma sistemiyle ısıtma sağlandı ve doğalgazlı ısıtmaya gerek kalmadı.
Bu arada, Mayıs 2024’te İsviçre Fonu, jeotermal enerji kullanan projeler için hibe başvuru çağrısında bulundu. Şehir hibe için başvuruda bulundu. Değerlendirmenin ardından Değerlendirme Komitesi, proje maliyetlerinin %90’ından fazlasını karşılayan 168,8 milyon HUF tutarında bir hibeye karar verdi. Bu, şehirden parayı serbest bıraktı ve daha sonra bu para belediye binasının yenilenmesine yönlendirildi.
Kiskunhalas spor merkezindeki jeotermal ısıtma projesi de bu programdan hibe aldı.
Kazan-kazan senaryosu
Projenin sonucu, jeotermal şebekeye bağlı kamu binaları için neredeyse hiç ısıtma maliyeti olmayacak. Gazlı ısıtma yalnızca aşırı soğuklarda kullanılacak. Bu, şehrin yılda 20-25 milyon HUF tasarruf etmesi anlamına geliyor.
Dahası, havuzları doldurmak için kullanılan termal sudan daha az fazla ısı çekilmesi gerekiyor, dolayısıyla daha az soğuk suya ihtiyaç duyuluyor.
Daha da önemlisi, doğalgazlı ısıtmadan geçiş, ısıtma sistemindeki CO2 emisyonlarını azaltırken, aynı zamanda ısıtma sistemini doğalgaz fiyatlarının yarattığı kırılganlıktan da koruyacaktır.
Kaynak: ThinkGeoEnergy
