Yerel türbin uzmanlığı İzlanda jeotermal sektörünü güçlendiriyor

Lydur Skulason, HD'nin Enerji Hizmetleri Direktörü, İzlanda (kaynak: HD)

Merve Uytun 10 Ara 2025

İzlanda’nın jeotermal işletmecileri uzun yıllardır yapısal bir sorunla karşı karşıyaydı. Yakın zamana kadar, türbin veya rotor gibi kritik ekipmanların büyük çaplı yenileme ve bakım işlemleri için parçaların Japonya, ABD veya Avrupa’daki servis merkezlerine gönderilmesi gerekiyordu. Bu durum, uzun geri dönüş süreleri, yüksek taşıma maliyetleri ve nakliye sırasında ekipman hasarı riski anlamına geliyordu.

HD Industrial and Technical Services’in Enerji Hizmetleri Direktörü Lydur Skúlason ile yapılan söyleşi, şirketin İzlanda’da ilk kez tam kapsamlı yerli türbin tamir kapasitesini nasıl geliştirdiğini ortaya koyuyor. Bu dönüşüm, üreticilerin duruş sürelerini azaltırken, ülkede sürekli devreye alınan yeni kapasitelere paralel olarak jeotermal filonun genel güvenilirliğini de güçlendirdi.

Uzaktan tamir ihtiyacını ortadan kaldıracak yerel kapasitenin inşası

İzlanda’da türbin bakımının geliştirilmesi net bir operasyonel ihtiyaçtan doğdu.
“Yıllarca büyük bir türbin ya da rotor revizyonu gerektiğinde parçaların dünyanın öteki ucuna gönderilmesi kaçınılmazdı,” diyor Skúlason. Ülkede sınırlı OEM (orijinal ekipman üreticisi) varlığı olması, özellikle ON Power gibi işletmeciler için uzun süreli duruş riskini artırıyordu.

Daha basit bakım çalışmalarında kazanılan erken deneyim, ileri düzey işlere temel oluşturdu. HD’nin önceki yapılanması, uluslararası uzmanlarla uzun vadeli iş birlikleri ve finansal destekle ülke içinde karmaşık onarımları yapabilecek kapasiteyi geliştirmeye başladı. Zaman içinde HD, rotor kaynak dolgu, ısıl işlem ve rotor düzeltme gibi işlemler için kendi prosedürlerini oluşturdu ve geliştirdi.

Skúlason’a göre,
“Geliştirilmiş tamir tekniklerinin uygulanması için önemli bir çaba harcandı; bu kesintisiz gelişim şirketin kapasitesinin temel itici gücü oldu.”

Yerli servis imkânı duruş sürelerini ve işletme riskini azaltıyor

Jeotermal işletmeciler için sonuçlar oldukça somut. Son on yılda bazı acil durumlarda, rotorlarda birkaç gün içinde onarım yapılması gerekmişti. İzlanda’da uzmanlığın mevcut olması, türbinlerin hızla tekrar devreye alınmasını sağladı. Parçaların yurtdışına gönderilmesi durumunda duruşlar haftalarca hatta aylarca sürebilirdi.

Önlenen bu duruşlar, yüz milyonlarca ISK değerinde üretim kazancına karşılık geliyor. Planlı onarımlar da daha kısa tedarik süreleri, atölyeye doğrudan erişim ve santral sahiplerinin sürece yakından dahil olabilmesi sayesinde daha verimli hale geldi.

Svartsengi’de yeni türbin için sahada montaj desteği

HD, yakın zamanda Svartsengi’de kurulan yeni türbinin montajında da önemli rol oynadı. Birkaç parça hâlinde gelen türbin, üretici ile birlikte çalışan HD teknisyenleri tarafından sahada birleştirildi. Svartsengi’deki kapasite artışı, kısa süre önce ticari işletmeye başladı.

Çalışmaların en zorlu adımlarından biri 118 tonluk jeneratörün kurulmasıydı.
“Ekipmanın taşıma treylerinden alınarak açık bir bodrum alanının üzerinden geçirilip çok dar toleranslarla temel üzerine yerleştirilmesi gerekiyordu,” diyor Skúlason. HD, bu kurulumun güvenli ve hassas bir şekilde yapılabilmesi için kaldırma ve taşıma yöntemini projeye özel olarak tasarladı.

İzlanda’nın jeotermal geleceği için stratejik bir yetkinlik

İzlanda’da ileri düzey türbin bakım hizmetlerinin artık ülke içinde yapılabiliyor olması, güvenli ve kesintisiz elektrik üretiminin sürdürülmesinde merkezi bir rol oynuyor. Karmaşık onarımların yerelde gerçekleştirilebilmesi, yurtdışındaki atölyelere bağımlılığı azaltırken beklenmedik durumlara daha hızlı müdahale edilmesini sağlıyor.

Skúlason, bu yetkinliğin “jeotermal güce büyük ölçüde bağımlı bir ülkenin arz güvenliğini doğrudan güçlendirdiğini” vurguluyor. Ayrıca santraller yaşlandıkça bakım ihtiyaçlarının artacağı göz önüne alındığında, gelecekteki gelişmeler için de sağlam bir teknik temel oluşturuyor.